طرح مطالعه منابع گاز متان منطقه طبس انتها یافت - مجله جاودان

به گزارش شانا به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، زیبا زمانی، مسئول طرح گروه پژوهش زمین شناسی نفت پژوهشگاه گفت: این پروژه که جزو نخستین مطالعات منابع گاز زغال سنگ در صنعت نفت و گاز در ایران است، با حمایت معاونت فناوری پژوهشگاه صنعت نفت از ابتدای سال 97 شروع شد و مدت 15 ماه نیز طول کشید و هم اکنون جزو پروژه های پایان یافته به شمار می آید.

وی با تأکید بر اینکه در 50 سال اخیر توجه زیادی به منابع هیدروکربوری نامتعارف در جهان شده است، اضافه نمود: با وجود منابع هیدروکربوری متعارف به ویژه گاز در کشور، ضروری است توجه به مطالعه، اکتشاف و ارزیابی این منابع در ایران نیز افزایش یابد و امید است با رویکرد جدید و نگاه آینده نگرانه ای که در دستور کار نهاده شده، زمینه برای متنوع سازی بیشتر سبد انرژی کشور ایجاد گردد.

مسئول طرح گروه پژوهش زمین شناسی نفت پژوهشگاه صنعت نفت اظهار کرد: هرچند مطالعات اکتشافی در زمینه منابع متعارف و غیرمتعارف زمان بر است، اما نتایج آن می تواند در تسریع فرایند فراوری و بهره برداری از منابع، بسیار مؤثر واقع گردد.

زمانی، پژوهشگاه صنعت نفت را به عنوان مرکز اصلی پژوهشی در کل صنعت نفت، گاز و پتروشیمی کشور، پیشتاز در ارزیابی بعضی منابع هیدروکربوری دانست و بیان کرد: با توجه به مطالعات و رایزنی های اجرا شده، ارزیابی دیگر منابع هیدروکربوری متعارف در دستور کار پژوهشگاه نهاده شده که خوشبختانه در بخش مطالعات شیل های گازی و ارزیابی منابع هیدرات گازی فاز 1 و 2، نتایج مثبتی به دست آمده و پژوهشگاه صنعت نفت در این زمینه پیشتاز است.

وجود منابع بزرگ زغال سنگ در معدن پروده

مسئول طرح گروه پژوهش زمین شناسی نفت پژوهشگاه صنعت نفت اضافه نمود: منطقه طبس و معدن پروده به دلیل وجود بزرگ ترین منابع زغال سنگ و ذخیره غنی گاز نسبت به مناطق دیگر انتخاب شد و مطالعات در قالب مطالعات زمین شناسی، ژئوشیمیایی، پتروفیزیکی و مطالعات مخزنی با استفاده از روش های مختلف آزمایشگاهی و نرم افزارهای موجود انجام گرفت.

زمانی توضیح داد: با همکاری دانشگاه آخن، 20 درصد آنالیزها در خارج از کشور انجام شد که نتایج خوبی داشت، اما از آنجا که توانایی انجام دیگر تجزیه و تحلیل ها در کشور وجود داشت با تکیه بر توان داخلی، آنالیزهای داخلی را نیز به طور مناسبی انجام دادیم.

وی با تأکید بر اینکه مطالعات در این منطقه به صورت روسطحی و زیرسطحی اجرا شده است، توضیح داد: با توجه به نتایج مطالعات، محققان پژوهشگاه توانستند با شناسایی صندلی زغال سنگ در توالی رسوبی این ناحیه، آنالیز تغییرات ضخامت و خواص زغال سنگ را نشان دهند و از سوی دیگر افزون بر مطالعات آزمایشگاهی و تلفیق آنها با مطالعات روسطحی پارامترهای مؤثر بر ظرفیت ذخیره گاز و فراوری زغال سنگ را شناسایی نمایند.

مسئول طرح گروه پژوهش زمین شناسی نفت پژوهشگاه صنعت نفت اضافه نمود: افزون بر مطالعه درباره زغال سنگ ها، ارزیابی توالی میان لایه های زغالی نیز در دستور کار نهاده شد و نتایج حاکی از آن بود که در هر تن زغال سنگ به طور میانگین 20 تا 25 مترمکعب گاز متان به چشم می خورد که حداقل 50 درصد آن قابل فراوری است و با حفر چاه قائم و افقی با توجه به سیستم شکستگی هایی که در این منطقه وجود دارد، احتیاج به تحریک سازند برای فراوری گاز وجود نداشته است.

زمانی به نتایج فرعی حاصل از این پروژه نیز اشاره نمود و اضافه نمود: لایه های میان زغال سنگ ها از نظر فراوری و ذخیره گاز می توانند از اهمیت بالایی برخوردار باشند و حداقل به میزان 7 مترمکعب بر تن حاوی گاز باشند، از این رو پیش بینی می گردد در این ناحیه افزون بر اینکه زغال سنگ ها به عنوان منابع نامتعارف گازی، سبب فراوری و ذخیره گاز می شوند می توان در افق های بالاتر و همراه شاهد منابع هیدروکربوری متعارف گازی و نامتعارف، مانند شیل های گازی و گازهای متراکم نیز بود.

وی به نتایج به دست آمده از انجام این پروژه اشاره نمود و گفت: خوشبختانه با توجه به نتایج حاصل از انجام این پروژه، پژوهشگاه صنعت نفت توانست با فناوری های ارزیابی این نوع منابع به صورت تئوری و عملی آشنایی یابد و صنعت می تواند از تجربه ها و دیدگاه های به دست آمده به خوبی منتفع گردد، زیرا با ارزیابی مالی اجرا شده این پروژه به طور کامل مالی بوده و در مدت زمان بسیار محدود سرمایه هزینه شده قابل برگشت است و پایان می تواند یاری کند تا صندلی ایران از نظر دارا بودن منابع هیدروکربوری به ویژه گاز افزایش یابد و رتبه جهانی خود را حفظ کند.