سوسک و مارمولک هم گرده افشانی می نمایند - مجله جاودان

علیرضا نادری در گفت و گو با خبرنگاران با اشاره به اهمیت گرده افشانی در طبیعت و محیط زیست اظهار داشت: بیشتر مردم به صورت عمومی از اهمیت گرده افشانی باخبرند. پیشینه گرده افشانی به میلیون ها سال قبل از ظهور انسان روی کره خاکی برمی گردد؛ زمانی که گیاهان گلدار 230 میلیون سال پیش تکامل خود را شروع کردند. حشرات و جانوران گرده افشان نیز همسو با گیاهان گلدار تکامل یافتند. در حال حاضر نیز گیاهان گلدارعمده گیاهان کره زمین را با بیش از 90 درصد تشکیل می دهند بعلاوه زندگی صدها هزار گونه از حشرات گرده افشان نیز به گیاهان گلدار وابسته است.

وی در ادامه گفت: زنبور عسل به دلیل جمعیت این گونه و منافعی که برای انسان دارد، برجسته تر شده است و به عنوان اصلی ترین گرده افشان شناخته می گردد. اهمیت گرده افشان ها جایی تعیین می گردد که اگر یک سال حذف شوند، نیمی از گیاهان گلدار نیز از بین می فرایند و دچار انقراضی بزرگ می شوند.

نادری با اشاره به رابطه دو سویه زندگی گرده افشان ها و انسان ها در منطقه ها شهری و کلانشهرها گفت: ما در شهرهای بزرگ پوشش گیاهی خود را از دست داده ایم و پوشش گیاهی موجود به صورت کاشته شده و غیر بومی است. طبیعتا گرده افشان ها در شهر به پوشش گیاهی غیربومی اهمیت نمی دهند. ما نیز در شهرها نیازی به گرده افشان ها برای حفاظت نداریم چراکه پوشش گیاهی در شهر به دست انسان به وجود می آید.

این کارشناس حشرات افزود: مسئله در حاشیه شهرها کمی فرق دارد. در حاشیه شهرها که هنوز گیاهان بومی وجود دارند، ارزش گرده افشان ها بالاست. این موجودات برای حفظ پوشش گیاهی که باعث فراوری اکسیژن، حفظ آب و جلوگیری از فرسایش خاک می گردد، اهمیت بالایی دارند.

نادری با اشاره به شرایط گرده افشان ها درکشورهای دیگر گفت: گرده افشان ها در کشورهای درحال توسعه و پیشرفته دچار مشکل هستند. پوشش گیاهی رو به نابودی است و این شرایط سبب شده تا جمعیت گونه های گرده افشان رو به انقراض برود. در کشورهای پیشرفته مطالعات گسترده ای برای جلوگیری از انقراض این موجودات شروع شده است.

وی افزود: به جززنبورعسل که اصلی ترین گرده افشان محسوب می گردد، بسیاری از جانوران این کار را انجام می دهند. موجوداتی مانند خفاش گرده خوار و شهدخوار، پرنده های شهدخوار، بعضی مارمولک ها، بندخاتمه و حشراتی مانند زنبورهای وحشی، پروانه ها، بال توری ها، مگس ها و سوسک ها از اصلی ترین موجودات گرده افشان هستند. سوسک موجودی است که 400 هزار نوع مختلف دارد که از زیرخاک گرفته تا روی درخت زندگی می نمایند. چندهزار گونه از این سوسک ها از گرده گل تغذیه می نمایند.

نادری با اشاره به ارتباط گرده افشانی و حساسیت زایی گفت: گرده گل یکی از موادی است که می تواند حساسیت زا باشد. برای کنترل این موضوع ما با گرده افشان ها کاری نداریم بلکه این گیاهان گرده پراکن هستند که می توانند مشکل ساز شوند. ما باید از گونه هایی استفاده کنیم که بومی منطقه هستند. این گیاهان به دلیل تطابق طولانی مدت با محیط حساسیت زا نیستند. وقتی از گونه های غیربومی استفاده گردد، ممکن است بدن کسی که به گیاهان بومی واکنش نداده در مواجهه با گیاه غیربومی دچار آلرژی گردد.

وی با اشاره به نکات لازم برای جلوگیری از ایجاد حساسیت توصیه کرد: مردم در روزهایی که گرده افشانی صورت می گیرد و در بعضی موارد بارندگی نیز رخ می دهد، هوا گرمتر است و شکوفایی درختان اتفاق می افتد، کمتر در محیط بیرون باشند و از ماسک استفاده نمایند بعلاوه بهتر است افرادی که مشکوک به آلرژی هستند از بو کردن گیاهان گرده افشان پرهیز نمایند.

نادری در خاتمه اظهار کرد: متاسفانه در شهر تهران اصول استفاده از گیاهان بومی رعایت نمی گردد و کاج ها و سروهای ما با گرده افشانی باعث آزار شهفرایندان می شوند حتی گیاه اقاقیا نیز برای افرادی که دچار آلرژی و نام هستند، ناراحت نماینده است. در بعضی کشورها این گونه درختان را جمع آوری می شوند و درختان بدون گل و بدون شرایط ایجاد آلرژی جایگزین می شوند.