هشدار درباره افزایش بیماری های غیرواگیردار مزمن ناشی از استرس های شهری - مجله جاودان

مهدی پیرهادی روز شنبه در نخستین نشست هم اندیشی کارگروه های تخصصی کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران گفت: شهرنشینی پدیده ای بسیار پیچیده و در عین حال تاثیرگذار بر زندگی فرد، خانواده و جامعه است.

وی اضافه نمود: امروزه کیفیت زندگی شهری به طور مستقیم بر همه حیطه های فیزیکی، اجتماعی، مالی، سیاسی، زیست محیطی و فرهنگی شهروندان تاثیر می گذارد.

وی با بیان اینکه جالب است بدانیم که در س ال 2007 جمعیت شهرنشین جهان برای اولین بار از مرز 50 درضد گذشت و پیش بینی می گردد که این رقم در سال 2030 یعنی کمتر از 9 سال دیگر از مرز 65 گذشت نیز بگذرد، گفت: در سال 2030 از هر سه نفر جمعیت جهان 2 نفر آن در شهرها زندگی می نمایند.

وی بیان طرح این پرسش که آیا امکان توسعه زیرساخت ها و خدمات شهری نیز به موازات رشد جمعیت شهرها وجود دارد یا خیر؟ گفت: موضوع وقتی جدی تر می گردد که بدانیم که هم اکنون نیز زیرساخت های شهری با مقدار جمعیت موجود، متناسب نیست و یک عقب ماندگی جدی در این حوزه وجود دارد. علاوه بر شهرنشینی، مسائل مربوط به تغییر اقلیم، امنیت غذا و آب، بحران های اجتماعی - مالی، نزاع ها و درگیری های داخلی و اپیدمی ها نیز از معضالت قرن حاضر هستند.

پیرهادی تاکید نمود: این مسائل مخصوصا در کشورهای کمتر پیشرفته و به ویژه در شهرها نمایان تر خواهند بود.

رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران عنوان نمود: بنابراین سرعت رشد شهرنشینی در جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه، طوری است که شهرها را با مسائل جدی و متعددی روبرو خواهد ساخت .

وی اضافه نمود: به عنوان مثال بانک جهانی پیش بینی می نماید که بر خالف تصور عامه، قطب اصلی فقر در آینده، در شهرها متمرکز خواهد بود.

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بیش از یک سوم شهرنشینان در سراسر جهان، در سکونتگاه های غیررسمی زندگی خواهند کرد که بالطبع این شرایط جوامع را با مسائلی نظیر افزایش آسیب های اجتماعی، شرایط نامطلوب محیط زندگی، افزایش فقر، خشونت، اعتیاد ، بیماری های مزمن و طغیان بیماری های نو پدید، روبرو خواهد ساخت.

وی با بیان اینکه شرایط در کشور ما از میانه جهان بالاتر است، گفت: طبق سرشماری های اجرا شده در کشور، مقدار شهرنشینی در سال 1335 در ایران حدود 31 درصد بوده است که این مقدار در سال 1375یعنی فقط طی 40 سال، به مقدار 61 درصد رسیده است. آخرین سرشماری مربوط به سال 1395 است که نشان می دهد مقدار شهرنشینی در ایران از مرز 70درصد نیز گذشته است.

وی اضافه نمود: این موضوع کاملا واضح است که کلید حل بسیاری از این مسائلدر دست دولتمردان، سیاستگزاران محلی و مدیران شهری است.

به گفته وی، برنامه ریزی مطلوب و مدیریت شهری مناسب، می تواند به وسیله حمل و نقل فعال، طراحی پویای فضاهای شهری، رعایت استانداردهای مسکن و شهرسازی، تسهیل دسترسی شهری برای همه اقشار جامعه، توسعه فعالیت های اجتماعی و مشارکتی و هم چنین همکاری و هماهنگی بین بخشی، میتواند نقش به سزایی در ارتقاء سطح محیط زیست و سالمت شهر و شهروندان داشته باشد.

پیرهادی عنوان نمود: در سند منظره 20 ساله کشور، یکی از ویژگی های جامعه ایرانی، برخورداری از رفاه، امنیت غذایی ، تامین اجتماعی، سلامت، فرصت های برابر، توزیع مناسب عایدی، نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر و فساد ، تبعیض و بهره مند از محیط زیست مطلوب، ذکر شده است .

وی با بیان اینکه دستیابی به این منظره نیازمند توجه جدی به حوزه های مختلف شهری است، اضافه نمود: بدین منظور استقرار یک نظام جامع و یکپارچه سیاستگزاری در حوزه سلامت، محیط زیست و خدمات شهری لازم است.

پیرهادی اضافه نمود: مرور مطالعات اجرا شده در حوزه های مختلف مدیریت شهری و محیط زیست شهر تهران حاکی از این است که مرکز جمهوری اسلامی ایران با چالش های متعددی در حوزه های گوناگون روبرو است که می توان به مواردی همانند، افزایش مقدار بیماری های واگیردار از جمله کووید 19 و بیماریهای غیرواگیردار مزمن ناشی از استرس های شهری اشاره نمود.

وی ادامه داد: ضعف در شاخص های ایمنی، بهداشت و محیط زیست در توسعه شهر اعم از اقدامات زیرساختی و عملکردی؛ وجود بافت های فرسوده، سکونت گاه های غیررسمی داخل شهرها و حاشیه شهرها و مهاجرین؛ عدم توجه کافی به سلامت روانی و اجتماعی شهروندان و سیاست گذاری های مربوط به آن؛ از دیگر موارد مورد اشاره است.

رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران؛ ادامه داد: وجود انواع آلودگی های زیست محیطی و در راس آنها آلودگی هوا ؛ ضعف در امنیت و ایمنی مواد غذایی و تغذیه و سبک زندگی شهری؛ تغییر اقلیم و چالش های مربوط به آن؛ مقدار خطر وقوع حوادث طبیعی از جمله زلزله، سیل، فرونشست از دیگر چالش ها است.

وی به کمبود فضای سبز در بعضی نقاط شهر تهران؛ ضعف در ساماندهی مشاغل، ضعف در سیما و منظر شهری؛ افزایش ساختمانهای ناایمن در سطح شهر؛ افزایش هزینه های نگهداشت شهر تهران و ضعف در مدیریت پسماند، به عنوان ساثر چالش ها، اشاره نمود.

پیرهادی تاکید نمود: حل این مسائل نیازمند نگاه تخصصی و جهادی، مسئله محور بودن، مبتنی بر شواهد و جامعه محور بودن است.

وی تاکید نمود که کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران یکی از کمیسیون های ششگانه شورا است که وظیفه سیاستگزاری و تبیین راهبردهای حوزه مربوطه را در راستای توسعه پایدار، حفظ و بهبود محیط زیست شهری، ارتقای سالمت شهر و شهروندان، بهبود ایمنی و کاهش مخاطرات طبیعی و انسان ساخت، ارائه مطلوب خدمات شهری و بهبود سیما و منظر شهری را به عهده دارد.

وی با بیان اینکه تحقق این مهم، نیازمند استفاده از همه ظرفیت های موجود و مشارکت همه بخشها از جمله نهادهای اجرایی، مردمی، نخبگان و... می باشد، اضافه نمود: ساختار که به لطف خداوند متعال امروز از آن رونمایی خواهیم کرد، سعی دارد بستری را برای تحقق اهداف این کمیسیون در دوره تازه فراهم کند.

به گفته وی، گستردگی موضوعات و امور محوله به کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری و لزوم اتخاذ رویکرد تخصصی به موضوعات مربوط به کمیسیون و از طرف دیگر تعدد ذی نفعان و همکاران این حوزه در آنالیز و تدوین برنامه ها و لزوم استفاده از تمام ظرفیت های موجود در آنالیز جامع وضع موجود شهر تهران در شاخص های سلامت، محیط زیست ، ایمنی و خدمات شهری ، سیاستگزاری محلی، نظارت و ارزیابی اقدامات و برنامه ها ما را بر آن داشت که این ساختار را طراحی و پس از کسب نظر خبرگان شهر، آن را اجرایی کنیم.

وی ادامه داد: آنچه ما در پی آن هستیم و امیدواریم کارگروه ها در تحقق آن به کمیسیون و نهایتا شهر یاری نمایند این است که اولا وضع موجود شهر را به صورت دقیق آنالیز کرده و عوامل و علل زمینه ای آن را تحلیل نمایند. بعلاوه انتظار داریم راهبردها و راهکارهای بهبود وضع موجود را احصا و پیشنهاد نمایند.

رئیس کمیسیون سلامت شورای تهران، ادامه داد: از اقدامات دیگری که این ساختار انجام خواهد داد این است که برنامه های 5 ساله شهرداری تهران را با استفاده از شاخص های عینی و کمی تعیین شده پایش کرده و در آنالیز طرح ها، لوایح، پیشنهادات، مطالعات و گزارش ات همکاری نمایند.

پیرهادی گفت: امیدواریم که این ساختار که متشکل از مسئولین، نهادهای مردمی، دانشمندان و سازمان های مر دمی است بتواند بستری برای تصمیم گیری مناسب و مشارکتی برای حل مشکالت شهر باشد.